Je, Uislamu una msimamo gani kuhusu nadharia ya mabadiliko (Evolution)?

Sayansi inatoa ushahidi wa kuaminika juu ya dhana ya mabadiliko kutoka kwa asili moja, jambo ambalo limeelezwa katika Qur'an Tukufu.

"Na tukafanya kila kilicho hai kutokana na maji. Je! Basi hawaamini?" (Al-Anbiya: 30).

Mwenyezi Mungu, Mtukufu, aliumba viumbe vyenye uhai vikiwa na akili na uwezo wa kuendana na mazingira yao, na vinaweza kubadilika kwa ukubwa, umbo, au urefu. Kwa mfano, kondoo katika nchi za baridi wana umbo fulani na ngozi zinazowalinda kutokana na baridi, na manyoya yao huongezeka au kupungua kulingana na joto la hali ya hewa. Katika nchi nyingine, hali ni tofauti, hivyo maumbo na aina za wanyama zinatofautiana kulingana na mazingira. Hata wanadamu wanatofautiana kwa rangi zao, sifa zao, lugha zao, na maumbo yao, ambapo hakuna mtu anayefanana kabisa na mwingine, lakini wote wanabaki kuwa wanadamu na hawabadiliki kuwa aina nyingine ya wanyama. Mwenyezi Mungu anasema:

"Na miongoni mwa ishara zake ni uumbaji wa mbingu na ardhi, na tofauti ya lugha zenu na rangi zenu. Hakika katika hayo kuna ishara kwa wenye elimu" (Ar-Rum: 22).

"Na Mwenyezi Mungu ameumba kila mnyama kutokana na maji. Miongoni mwao kuna wanaotambaa juu ya matumbo yao, na miongoni mwao kuna wanaotembea juu ya miguu miwili, na miongoni mwao kuna wanaotembea juu ya miguu minne. Mwenyezi Mungu huumba anavyotaka. Hakika Mwenyezi Mungu ni Muweza wa kila kitu" (An-Nur: 45).

Nadharia ya mabadiliko ambayo inakusudia kukataa kuwepo kwa Muumba, inasema kwamba viumbe vyote vya uhai vya wanyama na mimea vilitokana na asili moja, ambayo ni kiumbe chenye seli moja, na kwamba uundaji wa seli ya kwanza ulikuwa matokeo ya mkusanyiko wa asidi za amino katika maji, ambazo ziliunda muundo wa kwanza wa DNA, ambayo hubeba sifa za kurithi za kiumbe hai. Kwa mkusanyiko wa asidi hizi za amino, muundo wa kwanza wa seli ya uhai uliundwa. Kutokana na sababu za kimazingira na za nje tofauti, zilisababisha kuzidiana kwa seli hizi, ambazo ziliunda tone la kwanza na kisha zikabadilika kuwa kitu kingine na kuwa mfupa, na kisha kuwa kiungo kamili.

Kama tunavyoona hapa, hatua hizi zinafanana sana na hatua za uumbaji wa mwanadamu ndani ya tumbo la mama. Hata hivyo, kwa viumbe vya uhai, ukuaji unafikia mwisho na kiumbe kinaumbwa kulingana na sifa za urithi zilizo kwenye DNA. Kwa mfano, vyura hukamilisha ukuaji wao na kubaki kuwa vyura. Vivyo hivyo, kila kiumbe hai hukamilika kwa mujibu wa sifa zake za kurithi.

Hata kama tukijadili suala la mabadiliko ya vinasaba na athari zake juu ya sifa za kurithi katika kuunda viumbe hai vipya, hii haikanushi uwezo wa Muumba na matakwa yake. Hata hivyo, wapagani wanasema kwamba hili hutokea kwa bahati nasibu. Wakati tunapoona kwamba nadharia hiyo inathibitisha kwamba mchakato huu wa mabadiliko hauwezi kufanyika bila mpango na usimamizi kutoka kwa Mtaalam mwenye hekima. Kwa hivyo, inawezekana kukubali dhana ya "mabadiliko yanayoelekezwa," au "mabadiliko ya kimungu," ambayo inakubali mabadiliko ya kibaolojia na inakataa dhana ya kubahatisha, na kwamba lazima kuwe na Mtaalam mwenye elimu na uwezo nyuma ya mabadiliko haya. Hivyo basi, tunaweza kukubali mabadiliko lakini tunakataa Darwinism kabisa. Mwanasayansi maarufu wa masuala ya mabaki ya wanyama, Stephen Jay Gould, alisema: "Ama nusu ya wenzangu ni wapumbavu sana au Darwinism imejaa dhana zinazolingana na dini.