Je, Uislamu unahimiza msamaha?

Dini ya Kiislamu imejengwa juu ya misingi ya mwito, msamaha, na mabishano kwa njia nzuri.

"Lingania kwenye njia ya Mola wako kwa hekima na mawaidha mazuri, na jadiliana nao kwa namna iliyo bora. Hakika Mola wako ndiye anayejua zaidi nani aliyepotoka kutoka njia Yake, na ndiye anayejua zaidi walioongoka" (An-Nahl: 125).

Kwa kuwa Qur'an Tukufu ni kitabu cha mwisho cha mbinguni na Mtume Muhammad ni mtume wa mwisho, sharia ya mwisho ya Uislamu inafungua mlango kwa kila mtu kujadili na kuchambua misingi na kanuni za dini. Kanuni ya "Hakuna kulazimishwa katika dini" inalindwa ndani ya Uislamu, na hakuna yeyote anayelazimishwa kufuata dini ya asili ya Kiislamu mradi tu wanaheshimu mipaka ya wengine na kutimiza majukumu yao kwa serikali kama malipo ya kubaki kwenye dini yao na kupewa usalama na ulinzi.

Kwa mfano, "Agano la Umar," ambalo lilikuwa barua iliyoandikwa na Khalifa Umar ibn Al-Khattab kwa watu wa mji wa Iliya (Jerusalem) wakati Waislamu walipouteka mwaka 638 AD, liliwapa ulinzi juu ya makanisa yao na mali zao. Agano la Umar limechukuliwa kuwa moja ya nyaraka muhimu zaidi katika historia ya Jerusalem.

"Kwa jina la Allah, kutoka kwa Umar ibn Al-Khattab kwa watu wa mji wa Iliya, wako salama kwa damu zao, watoto wao, mali zao, na makanisa yao. Hayatavunjwa wala hayatakaliwa" [91].

Wakati Khalifa Umar R,A alikuwa akiamuru agano hili, wakati wa sala ulifika, na alipendekezwa na Patriarki Sophronius kusali ndani ya Kanisa la Msalaba, lakini Khalifa alikataa na akasema: "Ninaogopa kwamba nikiomba humo, Waislamu watawashinda juu ya kanisa hili na kudai kwamba hapa alisali Amirul-Mu'minin." [92].

Uislamu pia unaheshimu na kutimiza mikataba na makubaliano na wasiokuwa Waislamu, lakini unakuwa mkali dhidi ya wale wanaovunja ahadi na mikataba hiyo na unakataza Waislamu kushirikiana na wale wadanganyifu.

"Enyi mlioamini! Msiwafanye wale waliofanya dini yenu kuwa maskhara na mchezo miongoni mwa wale waliopokea Kitabu kabla yenu na miongoni mwa makafiri kuwa marafiki wenu. Na mcheni Mwenyezi Mungu ikiwa nyinyi ni waumini" (Al-Ma'idah: 57).

Qur'an Tukufu iko wazi na bayana katika sehemu nyingi kuhusu kutojiunga na wale wanaopigana na Waislamu au kuwatoa katika makazi yao.

"Mwenyezi Mungu hawakatazi juu ya wale ambao hawakupigani nanyi kwa sababu ya dini wala hawakuwatoa katika makazi yenu kwamba muwatendee wema na uadilifu. Hakika Mwenyezi Mungu anawapenda wafanyao uadilifu** (8) **Hakika Mwenyezi Mungu anakukatazeni juu ya wale ambao wanapigana nanyi kwa sababu ya dini na wanakutoa katika makazi yenu na kushirikiana na wengine katika kuwatoa kwamba muwafanye marafiki wenu. Na anayewafanya marafiki wao basi hao ndio madhalimu" (Al-Mumtahanah: 8-9).

Qur'an Tukufu pia inawasifu wenye tauhidi miongoni mwa wafuasi wa Masihi na Musa katika enzi zao.

"Hao si sawa. Miongoni mwa watu wa Kitabu kuna umma waliolingana na kweli, wanasoma aya za Mwenyezi Mungu usiku na wanamsujudia.** (113) **Wanaamini Mwenyezi Mungu na Siku ya Mwisho, wanaamrisha mema na wanakataza maovu, na wanakimbilia katika mema. Hao ni miongoni mwa watu wema" (Aal-Imran: 113-114).

"Na miongoni mwa watu wa Kitabu wako ambao wanaamini Mwenyezi Mungu na yale yaliyoteremshwa kwenu na yaliyoteremshwa kwao, wakinyenyekea kwa Mwenyezi Mungu. Hawabadilishi aya za Mwenyezi Mungu kwa bei ya thamani kidogo. Hao wana malipo yao kwa Mola wao. Hakika Mwenyezi Mungu ni Mwepesi wa kuhesabu" (Aal-Imran: 199).

"Hakika wale walioamini, na Wayahudi, na Wakristo, na Wasaabii, yeyote anayemuamini Mwenyezi Mungu na Siku ya Mwisho na akatenda mema, watakuwa na malipo yao kwa Mola wao, na hakuna hofu juu yao wala hawatahuzunika" (Al-Baqarah: 62).