উত্তৰ- নামাজৰ পদ্ধতিঃ

১- সম্পূৰ্ণৰূপে কিবলামুখী হোৱা, কোনো ধৰণৰ বিচ্যুতি আৰু কিবলাৰ পৰা আঁতৰি নোযোৱাকৈ।

২- ইয়াৰ পিছত মৌখিকভাৱে উচ্চাৰণ নকৰাকৈ অন্তৰৰ সংকল্পৰে নিয়্য়ত কৰা।

৩- ইয়াৰ পিছত "আল্লাহু আকবাৰ" বুলি কৈ তাকবীৰে তাহৰীমা বান্ধিব। তাকবীৰ দিয়াৰ সময়ত দুয়ো হাত কান্ধলৈকে উত্তোলন কৰিব।

৪- ইয়াৰ পিছত সোঁহাতৰ মণিবদ্ধ বাওঁহাতৰ মণিবদ্ধৰ ওপৰত ৰাখি বুকুৰ ওপৰত ৰাখিব লাগিব।

৫- তাৰ পিছত এইদৰে দুআ-এ-ইস্তিফতাহ পাঠ কৰি ক'বঃ আল্লাহুম্মা বা-ঈদ বাইনি অবাইনা খাতা-ইয়াইয়া, কামা বাআদ্তা বাইনাল মাশ্বৰিক্বি অল মাগৰিব; আল্লাহুম্মা নাক্কিনি মিন খাতা-ইয়াইয়া কামা ইউনাক্কাছ্ ছাওবুল আব-ইয়াজু মিনাদ্দানাছ, আল্লাহুম্মাগছিলনি মিন খাতা-ইয়াইয়া বিল মা-য়ি, অচ্ছালজি, অল বাৰ্দ।

অথবা এইটো পঢ়িব লাগে- "ছুবহানাকা আল্লাহুম্মা অবিহামদিকা, অতাবাৰাকাছমুকা, অতাআলা জাদ্দুকা, অলা-ইলাহা গাইৰুকা,"

৬- তাৰ পিছত এইদৰে তাআওউজ পঢ়িবঃ আউজু বিল্লা-হি মিনাশ্ব শ্বাইত্বনিৰ ৰাজীম। অৰ্থঃ মই অভিশপ্ত চয়তানৰ পৰা আল্লাহৰ আশ্ৰয় প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ ৭- ইয়াৰ পিছত বিছমিল্লাহ পঢ়ি ছুৰা ফাতিহা পাঠ কৰিবঃ বিছমিল্লাহিৰ ৰহমানিৰ ৰাহীম। (১) আলহামদুলিল্লা-হি ৰাব্বিল আলামীন। (২) আৰ-ৰহমানিৰ ৰাহীম। (৩) মা-লিকি ইয়াওমিদ্দীন। (৪) ইয়্যাকানা’বুদু ওৱা ইয়্যাকানাছতাঈন। (৫) ইহদিনাছ চিৰাত্বল মুস্তাক্বীম। (৬) চিৰাত্বল লাজীনা আনআমতা আলাইহিম, গাইৰিল মাগদ্বুবি আলাইহিম অলাজ দ্বল্লীন। (৭) (ছুৰা আল-ফাতিহাঃ ১-৭)

ইয়াৰ পিছত ক'ব (আমীন) অৰ্থাৎ হে আল্লাহ! তুমি কবুল কৰা।

৮- ইয়াৰ পিছত কোৰআনৰ পৰা কিছু তিলাৱত কৰিব। বিশেষকৈ ফজৰৰ চালাতত দীৰ্ঘ তিলাৱত কৰিব লাগে।

৯- ইয়াৰ পিছত ৰূকু কৰিব। অৰ্থাৎ আল্লাহৰ সন্মানাৰ্থে পিঠি বেকা কৰি হালিব লাগিব। ৰূকু কৰাৰ সময়ত তাকবীৰ ক'ব লাগিব আৰু দুয়ো হাত কান্ধলৈকে উত্তোলন কৰিব লাগিব। ছুন্নত হৈছে, পিঠি আৰু মূৰ সমতলকৈ ৰখা আৰু হাতৰ আঙুলিবোৰ ফাক ৰাখি মজবুতভাৱে আঠু ধাৰণ কৰা।

১০- ৰূকুত "ছুবহানা ৰাব্বিয়াল আজীম" তিনিবাৰ পঢ়িব লাগে। ইয়াৰ ওপৰিও যদি "ছুবহানাকা আল্লাহুম্মা অবিহামদিকা, আল্লাহুম্মাগফিৰলী" পঢ়ে তেন্তে উত্তম।

১১- ইয়াৰ পিছত "ছামিআল্লাহু লিমান হামিদাহ" বুলি কৈ ৰূকুৰ পৰা মূৰ উঠাব, আৰু তেতিয়া দুয়ো হাত কান্ধলৈকে উত্তোলন কৰিব। মুক্তাদিয়ে "ছামিআল্লাহু লিমান হামিদাহ" কোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই, মুক্তাদিয়ে ইয়াৰ পৰিবৰ্তে কেৱল "ৰাব্বানা অলাকাল হাম্দ" ক'লেই হ'ব।

১২- মূৰ উঠোৱাৰ পিছত এই দুআ ক'বঃ ৰাব্বানা অলাকাল হাম্দ, মিলআচ ছামাৱাতি, অমিলআল আৰজ, অমিলআ মা শ্বি'তা মিন শ্বাইয়িম বাদ।

১৩- ইয়াৰ পিছত প্ৰথম ছাজদাহ কৰিব আৰু ছাজদাহ কৰাৰ সময়ত আল্লাহু আকবাৰ বুলি ক'ব। সাতটা অংগৰে ছাজদাহ কৰিবঃ কপাল আৰু নাক, দুই হাত, দুই আঠু, দুই চৰণ। দুয়ো বাহু কাষৰ পৰা আঁতৰত ৰাখিব লাগিব, দুয়ো হাত কিলাকুটিলৈকে যাতে মাটিত প্ৰসাৰিত নহয়। লগতে আঙুলিবোৰ যাতে কিবলামুখী থাকে।

১৪- ছাজদাত "ছুবহানা ৰাব্বিয়াল আ'লা" তিনিবাৰ পঢ়িব। ইয়াৰ ওপৰিও যদি "ছুবহানাকা আল্লাহুম্মা অবিহামদিকা, আল্লাহুম্মাগফিৰলী" পঢ়ে তেন্তে উত্তম।

১৫- ইয়াৰ পিছত "আল্লাহু আকবাৰ" বুলি কৈ ছাজদাৰ পৰা মূৰ তুলিব।

১৬-ইয়াৰ পিছত দুই ছাজদাৰ মাজত বাওঁ ভৰি পাৰি তাৰ ওপৰত বহিব, সোঁ ভৰি থিয়কৈ ৰাখিব, তাৰ পিছত সোঁ হাত সোঁ উৰুৰ ওপৰত আঠুৰ কাষত ৰাখিব। লগতে কনিষ্ঠা আৰু অনামিকা আঙুলিৰে মুঠি বান্ধি, বৃদ্ধাঙ্গুলি আৰু মধ্যমা আঙুলিৰে গোলাকাৰ ৰিং বনাই তৰ্জনী আঙুলিৰে ইংগিত কৰিব। ইপিনে বাওঁ উৰুৰ ওপৰত আঠুৰ কাষত বাওঁহাত ৰাখিব, আঙুলিবোৰ যাতে প্ৰসাৰিত হৈ থাকে।

১৭- দুই ছাজদাৰ মাজৰ বৈঠকত এই দুআ পঢ়িবঃ ৰাব্বিগ ফিৰলী, অৰহামনী, অহদিনী, অৰঝুকনী, অজবুৰনী, ওৱা আ-ফিনী।

১৮- ইয়াৰ পিছত আল্লাহু আকবাৰ বুলি কৈ দ্বিতীয় ছাজদাহ কৰিব, প্ৰথম ছাজদাত যি যি কৈছিল ইয়াতো তাকেই ক'ব।

১৯- তাৰ পিছত আল্লাহু আকবাৰ বুলি কৈ দ্বিতীয় ছাজদাৰ পৰা উঠি থিয় হ'ব আৰু দ্বিতীয় ৰাকাত পঢ়িব, প্ৰথম ৰাকাতত যেনেকৈ কৰিছিল আৰু যি যি কৈছিল সেইবোৰেই দ্বিতীয় ৰাকাতত কৰিব। কেৱল দুআ-এ-ইস্তিফতাহ পাঠ কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই।

২০- দ্বিতীয় ৰাকাতৰ শেষৰ ছাজদাৰ পৰা আল্লাহু আকবাৰ বুলি কৈ উঠিব আৰু দুই ছাজদাৰ মাজত যেনেকৈ বহিছিল সেইদৰে ইয়াত বৈঠক কৰিব লাগিব।

২১- এই বৈঠকত তাশ্বাহহুদ পাঠ কৰিব লাগিব। এতেকে এই দুআ পাঠ কৰিবঃ ("আত্তাহিয়্যাতু লিল্লা-হি অচ্ছালাৱাতু অত-তায়্যিবাতু, আচ্ছালামু আলাইকা আইয়্যুহান নাবীয়্যু অৰাহমাতুল্লাহি অবাৰাকাতুহ, আচ্ছালামু আলাইনা ৱাআলা ইবাদিল্লাহিচ্ছলিহীন, আশ্বহাদু আন-লা ইলা-হা ইল্লাল্লাহু, ৱা আশ্বহাদু আন্না মুহাম্মাদান আব্দুহু অৰাছুলুহ।" "আল্লা-হম্মা চল্লি আলা মুহাম্মদ, ৱা আলা আলি মুহাম্মদ, কামা চাল্লাইতা আলা ইব্ৰাহীম, ৱা আলা আলি ইব্ৰাহীম, ইন্নাকা হামীদুম মাজীদ। আল্লা-হম্মা বা-ৰিক আলা মুহাম্মদ, ৱা আলা আলি মুহাম্মদ, কামা বা-ৰাকতা আলা ইব্ৰাহীম, ৱা আলা আলি ইব্ৰাহীম, ইন্নাকা হামীদুম মাজীদ।" "আউজুবিল্লাহি মিন আজাবি জাহান্নাম, অমিন আজাবিল কবৰ, অমিন ফিতনাতিল মাহয়া অলমামাত, অমিন ফিতনাতিল মাছীহিদ দাজ্জাল।") ইয়াৰ পিছত পৃথিৱী আৰু আখিৰাতৰ কল্যাণ কামনা কৰি নিজৰ পছন্দ অনুযায়ী আল্লাহৰ ওচৰত দুআ কৰিব।

২২- ইয়াৰ পিছত সোঁফালে "আচ্ছালামু আলাইকুম অৰাহমাতুল্লাহ" আৰু বাওঁ ফালেও এই বুলি কৈ ছালাম ফিৰাব।

২৩- আৰু যদি চালাত তিনি ৰাকাতবিশিষ্ট নাইবা চাৰি ৰাকাত বিশিষ্ট হয় তেন্তে কেৱল "আশ্বহাদু আন-লা ইলা-হা ইল্লাল্লাহু, ৱা আশ্বহাদু আন্না মুহাম্মাদান আব্দুহু অৰাছুলুহ", লৈকেই পঢ়িব লাগিব।

২৪- ইয়াৰ পিছত আল্লাহু আকবাৰ বুলি কৈ থিয় হ'ব আৰু দুয়ো হাত কান্ধ বৰাবৰ উত্তোলন কৰিব।

২৫- ইয়াৰ পিছত পঢ়িবলগীয়া ৰাকাত কেইটা দ্বিতীয় ৰাকাতৰ দৰেই আদায় কৰিব। কিন্তু কেৱল ছুৰা ফাতিহাৰ বাহিৰে অন্য কোনো ছুৰা মিলোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই।

২৬- ইয়াৰ পিছত শেষ বৈঠকত তাৱাৰ্ৰুক কৰিব। অৰ্থাৎ সোঁ ভৰি থিয় কৰাই বাওঁ ভৰিক সোঁ ভৰিৰ কলাফুলিৰ তলেৰে পাৰ কৰাই মাটিত বহিব। লগতে দুয়ো হাত দুয়ো উৰুৰ ওপৰত ৰাখিব, যেনেকৈ প্ৰথম তাশ্বাহহুদৰ বৈঠকত ৰাখিছিল।

২৭- এই বৈঠকত সম্পূৰ্ণ তাশ্বাহহুদ পাঠ কৰিব।

২৮- ইয়াৰ পিছত সোঁফালে "আচ্ছালামু আলাইকুম অৰাহমাতুল্লাহ" আৰু বাওঁ ফালেও এই বুলি কৈ ছালাম ফিৰাব।